Sàn giao dịch tập trung (CEX) giữ vai trò thiết yếu trong hệ sinh thái tiền mã hóa, bất chấp tính phi tập trung của các đồng tiền như Bitcoin. Bài viết này trình bày khái niệm về sàn giao dịch tập trung, cơ chế hoạt động, các ưu và nhược điểm của loại hình này.
Sàn giao dịch tiền mã hóa tập trung là doanh nghiệp cung cấp dịch vụ giao dịch tiền mã hóa. Họ đóng vai trò trung gian, kết nối người mua và người bán, đồng thời thực hiện giao dịch thông qua sổ lệnh tập trung. Những nền tảng này còn cung cấp các dịch vụ như hợp đồng futures, hợp đồng kỳ hạn, giao dịch ký quỹ.
CEX thường hợp tác với nhà tạo lập thị trường nhằm đảm bảo thanh khoản. Người dùng có tài khoản trên sàn có thể giao dịch nhiều loại tiền mã hóa và sản phẩm phái sinh. Sàn sẽ đối chiếu lệnh mua và bán của các người dùng để khớp giao dịch. Lưu ý, người dùng chỉ thực sự sở hữu tiền mã hóa khi đã rút về ví tự quản.
Sàn giao dịch tập trung thu lợi nhuận chủ yếu từ phí giao dịch, bằng cách thu một tỷ lệ nhỏ trên mỗi giao dịch. Ngoài ra, sàn còn thu phí giao dịch ký quỹ, phí staking tiền mã hóa và các dịch vụ giá trị gia tăng. Một số sàn còn áp dụng phí nạp và rút tiền.
CEX có nhiều ưu điểm, gồm:
Bên cạnh đó, cũng tồn tại các nhược điểm:
CEX vận hành theo mô hình tập trung, trong khi sàn phi tập trung sử dụng công nghệ blockchain và hợp đồng thông minh cho giao dịch ngang hàng. Sàn phi tập trung mang lại quyền riêng tư tốt hơn và loại bỏ rủi ro đối tác, nhưng có thể thiếu một số tiện ích và chính sách bảo vệ mà CEX cung cấp.
Khi chọn CEX, cần cân nhắc các tiêu chí sau:
Sàn giao dịch tập trung là lựa chọn phổ biến cho nhiều nhà đầu tư tiền mã hóa nhờ sự tiện lợi, thanh khoản cao và các dịch vụ bổ sung. Tuy nhiên, người dùng cần nhận thức về những đánh đổi, như giảm quyền riêng tư và quyền kiểm soát tài sản. Khi hệ sinh thái crypto phát triển, cả sàn tập trung lẫn phi tập trung đều sẽ đóng vai trò quan trọng, đáp ứng nhiều nhu cầu người dùng khác nhau.
Sàn giao dịch tập trung kiểm soát tài sản và khóa cá nhân của người dùng, dễ sử dụng nhưng bảo mật kém hơn. Sàn phi tập trung cho phép người dùng tự kiểm soát, bảo mật tốt hơn nhưng có thể phức tạp hơn.
XRP thường bị xem là tập trung do Ripple Labs kiểm soát quá trình phân phối token và quản trị, mặc dù mạng lưới xác thực của nó vẫn là phi tập trung.
Mời người khác bỏ phiếu