Công nghệ blockchain đã thay đổi hoàn toàn cách chúng ta thực hiện giao dịch số và lưu trữ dữ liệu. Cốt lõi của đổi mới này là khái niệm sổ cái phân tán. Bài viết này trình bày những nguyên lý cơ bản của sổ cái blockchain và ý nghĩa rộng lớn của Công nghệ Sổ cái Phân tán (DLT).
Sổ cái blockchain là bản ghi giao dịch số được phân phối trên mạng lưới nhiều máy tính. Không giống như sổ cái truyền thống do một cơ quan trung tâm quản lý, sổ cái blockchain hoạt động phi tập trung và được duy trì bởi nhiều thành viên trong mạng lưới. Mỗi giao dịch được ghi lại dưới dạng một khối (block) và liên kết với các giao dịch trước, tạo thành chuỗi khối — chính vì thế gọi là blockchain.
Những đặc điểm nổi bật của sổ cái blockchain gồm:
Công nghệ Sổ cái Phân tán (DLT) là tập hợp các công nghệ cho phép ghi nhận và chia sẻ dữ liệu một cách phi tập trung trên nhiều địa điểm. Mọi blockchain đều thuộc nhóm DLT, nhưng không phải DLT nào cũng là blockchain.
Khác biệt chính:
Cả hai đều hướng tới mục tiêu đảm bảo ghi nhận và chia sẻ dữ liệu qua mạng lưới một cách an toàn, minh bạch và hiệu quả.
Trong lĩnh vực tiền mã hóa, sổ cái phân tán hoạt động dựa trên việc kết hợp cơ chế đồng thuận và kỹ thuật mã hóa:
Thuật toán đồng thuận: Các giao thức này bảo đảm tất cả các node trong mạng lưới nhất trí về tính hợp lệ của giao dịch. Một số loại phổ biến gồm:
Mã hóa khóa công khai và khóa riêng tư: Cơ chế này bảo đảm bảo mật và xác thực giao dịch:
Sổ cái phân tán phân loại theo quyền tham gia mạng lưới:
Mỗi loại đều có ưu điểm và ứng dụng riêng, cân bằng giữa tính mở và kiểm soát.
Công nghệ Sổ cái Phân tán mang lại nhiều lợi ích nhưng cũng tồn tại những thách thức:
Ưu điểm:
Nhược điểm:
Công nghệ Sổ cái Phân tán, bao gồm blockchain, là bước tiến lớn trong quản lý và bảo mật thông tin số. Dù đem lại sự minh bạch và bảo mật chưa từng có, công nghệ này vẫn đối mặt với thách thức về khả năng mở rộng và quyền riêng tư. Khi công nghệ ngày càng hoàn thiện, chúng ta sẽ chứng kiến thêm nhiều ứng dụng sáng tạo ở nhiều lĩnh vực, có thể làm thay đổi toàn diện hệ sinh thái số trong thời gian tới.
Trong blockchain, sổ cái là bản ghi số hóa toàn bộ giao dịch, được lưu trữ trên mạng lưới máy tính. Sổ cái này vận hành phi tập trung, minh bạch và bất biến để bảo đảm tính toàn vẹn và bảo mật dữ liệu.
Sổ cái blockchain giống một bảng tính số hóa, gồm các khối giao dịch liên kết tuần tự. Mỗi khối chứa dữ liệu giao dịch, dấu thời gian và mã nhận diện riêng, tạo thành bản ghi minh bạch, bất biến về mọi hoạt động trên toàn mạng lưới.
1 đô la thường được thể hiện thành 100 đơn vị hoặc ‘cent’ trong các đồng stablecoin trên blockchain được neo giá theo đô la Mỹ, như USDT hoặc USDC.